Στοιχίζει σε ανθρώπινες ζωές η ελλιπής πρόληψη του καρκίνου του μαστού αφού 2,3 εκατομμύρια άνθρωποι -κυρίως γυναίκες αλλά όχι μόνο- διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο παγκοσμίως με καρκίνο του μαστού και περίπου 600.000 πεθαίνουν
Ο κίνδυνος του αρχικού καρκίνου του μαστού να επεκταθεί σε άλλο σημείο του σώματος κυμαίνεται από 6% έως 22% για τις περισσότερες γυναίκες ασθενείς, σύμφωνα με μία νέα -τη μεγαλύτερη έως τώρα- διεθνή μελέτη για τον μεταστατικό καρκίνο.
Η μελέτη (μετα-ανάλυση και αξιολόγηση άνω των 400 σχετικών ερευνών μέχρι σήμερα από όλον τον κόσμο), με επικεφαλής τη δρα Αϊλίν Μόργκαν της Διεθνούς Υπηρεσίας Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC), που παρουσιάστηκε σε διεθνές επιστημονικό συνέδριο (Advanced Breast Cancer Sixth International Consensus Conference), δείχνει ότι ορισμένες γυναίκες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο μετάστασης από άλλες, όπως είναι οι γυναίκες που διαγνώστηκαν με καρκίνο σε νεαρότερη ηλικία (έως 35 ετών), όσες είχαν μεγαλύτερους όγκους κατά την αρχική διάγνωση και εκείνες με συγκεκριμένους τύπους της νόσου.
Περίπου 2,3 εκατομμύρια άνθρωποι -κυρίως γυναίκες αλλά όχι μόνο- διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο παγκοσμίως με καρκίνο του μαστού και περίπου 600.000 πεθαίνουν. Η νέα μελέτη είναι η πρώτη του είδους της που διερευνά σε μεγάλη κλίμακα πόσοι ασθενείς θα αναπτύξουν προχωρημένο μετασταστικό καρκίνο του μαστού.
Στις ανεπτυγμένες χώρες το 5% έως 10% των περιστατικών εμφανίζουν μικρότερη ή πιο εκτεταμένη μετάσταση, αλλά στις αναπτυσσόμενες χώρες το αντίστοιχο ποσοστό φθάνει μέχρι το 80%. Περίπου το ένα τρίτο των πρώιμα διαγνωσμένων καρκίνων του μαστού θα γίνουν τελικά μεταστατικοί και το μέσο προσδόκιμο ζωής γι’ αυτές τις ασθενείς είναι περίπου τα τρία χρόνια.
«Ο καρκίνος του μαστού είναι η συχνότερη μορφή καρκίνου στον κόσμο. Οι περισσότερες γυναίκες διαγιγνώσκονται όταν ακόμη ο καρκίνος τους είναι περιορισμένος στον μαστό ή έχει εξαπλωθεί μόνο στον γειτονικό ιστό. Όμως, σε μερικές γυναίκες θα μεγαλώσει και θα εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος ή θα επανεμφανιστεί σε διαφορετικό σημείο του σώματος αρκετά χρόνια μετά την ολοκλήρωση της αρχικής θεραπείας. Τότε, πλέον, ο καρκίνος γίνεται πολύ πιο δύσκολο να θεραπευθεί και ο κίνδυνος θανάτου είναι μεγαλύτερος. Όμως, στην πραγματικότητα δεν ξέρουμε πόσοι άνθρωποι αναπτύσσουν μεταστατικό καρκίνο, επειδή τα ιατρικά αρχεία συνήθως δεν κρατούν τέτοια δεδομένα», δήλωσε η δρ Μόργκαν.
Σύμφωνα με τη μελέτη, οι γυναίκες που διαγιγνώσκονται με καρκίνο αρχικά σε ηλικία κάτω των 35 ετών έχουν 12,7% έως 38% κίνδυνο υποτροπής της νόσου αργότερα και μετάστασης, ενώ για τις γυναίκες που η αρχική εμφάνιση του καρκίνου του μαστού έγινε μετά τα 50 τους, ο κίνδυνος επανεμφάνισης και μετάστασης είναι 3,7% έως 28,6%.
Οι γυναίκες που έχουν διαγνωστεί με καρκίνο μαστού της κατηγορίας «Luminal B», ο οποίος τείνει να αναπτύσσεται ταχύτερα, έχουν 4,2% έως 35,5% κίνδυνο μετάστασης, έναντι κινδύνου 2,3% έως 11,8% για τις γυναίκες με καρκίνο τύπου «Luminal A». Η μελέτη δείχνει ακόμη ότι η συχνότητα υποτροπής και μετάστασης σε άλλα όργανα εμφανίζει διαχρονική μείωση, κάτι που χρήζει περαιτέρω διερεύνησης.
Πώς μπορείς να “προλάβεις” τον καρκίνο του μαστού
1/Μείωσε το αλκοόλ. Όσο λιγότερο τόσο το καλύτερο. Αν δε γίνεται να το αντικαταστήσεις τελείως με κάποιο μη αλκοολούχο ποτό, προσπάθησε τουλάχιστον να πίνεις μόνο κοινωνικά, μία ή δύο φορές την εβδομάδα, και όχι πάνω από ένα ποτό ή δύο μικρά ποτήρια κρασί.
2/Προσπάθησε να τρέφεσαι όσο πιο υγιεινά γίνεται. Τρώγε κάθε μέρα σαλάτες και φρούτα, γιατί περιέχουν ευεργετικές ουσίες. Προτίμησε τα πουλερικά και τα θαλασσινά αντί για κόκκινο κρέας. Απόφευγε τις συντηρημένες τροφές και τα καπνιστά κρεατικά που περιέχουν καρκινογόνα.
3/Αύξησε τη σωματική άσκηση. Η γυμναστική διατηρεί τα οιστρογόνα σε φυσιολογικά επίπεδα, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και διατηρεί ένα φυσιολογικό σωματικό βάρος. Οι παχύσαρκες γυναίκες εμφανίζουν συχνότερα καρκίνο του μαστού.
4/Μείωσε την άσκοπη χρήση οιστρογονικών σκευασμάτων. Τέτοια είναι η λήψη ορμονικής υποκατάστασης μετά την εμμηνόπαυση, η κατάχρηση αντισυλληπτικών χαπιών και οι πολλές απόπειρες εξωσωματικής γονιμοποίησης.
4/Βελτίωσε την ψυχολογία σου. Το τοξικό άγχος και η μεγάλη και παρατεταμένη στενοχώρια μειώνουν τη δράση του ανοσοποιητικού συστήματος και βλάπτουν το DNA των κυττάρων.
Έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού
Όταν ένα όγκος είναι μεγάλος σαν πορτοκάλι, τον βλέπουν όλοι οι γιατροί. Όταν είναι πολύ μικρός και στην αρχή του, τον βρίσκουν μόνο ελάχιστοι εξειδικευμένοι γιατροί ή μπορεί να παραμείνει αδιάγνωστος μέχρι τον επόμενο έλεγχο. Άρα:
1/Δε μπορείς μόνη σου να τον βρεις νωρίς. Εμπιστεύσου έναν ειδικό χειρουργό μαστού (μαστολόγο) που να συνεργάζεται με έναν ειδικό ακτινολόγο, σε ένα κέντρο μαστού με μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας. Έτσι, θα έχεις τις λιγότερες πιθανότητες να περάσει απαρατήρητος ένας πρώιμος καρκίνος μαστού. Το σωστό τσεκάπ του μαστού είναι ομαδική δουλειά. Δεν είσαι καλυμμένη με μια σκέτη μαστογραφία ούτε με μια επίσκεψη στον γυναικολόγο.
2/Ο καρκίνος του μαστού δεν πονάει. Μην περιμένεις να σε πονέσει το στήθος για να πας να το ελέγξεις. Ο πρώιμος καρκίνος του μαστού συνήθως δεν προκαλεί το παραμικρό σύμπτωμα. Κλείσε το ραντεβού σου μία φορά τον χρόνο εντελώς προληπτικά.
3/Παρατήρησε τους μαστούς σου στον καθρέφτη σηκώνοντας τα χέρια ψηλά. Είναι ίδιοι; Μήπως κάπου κάνει λακκούβα το δέρμα ή η θηλή; Μήπως υπάρχει κάπου μια κοκκινίλα ή ένα σπυράκι που δεν το είχες; Μήπως βγαίνει υγρό από τη θηλή;
4/Ρώτα τον μαστολόγο σου αν ανήκεις σε ομάδα υψηλού κινδύνου για καρκίνο του μαστού, όπως, π.χ, αν έχεις οικογενειακό ιστορικό, πυκνούς μαστούς, πολλά ογκίδια κ.λπ. Είναι σημαντικό για να ξέρεις με ποια συχνότητα πρέπει να ελέγχεσαι, αλλά και αν χρειάζεσαι και κάτι περισσότερο από τα συνηθισμένα, όπως γονιδιακό έλεγχο.
5/Εμπιστεύσου το στήθος σου στον μαστολόγο. Μη φορτώνεσαι και αυτή την ευθύνη. Αρκετές ευθύνες έχεις ήδη στο σπίτι, στην οικογένεια και τη δουλειά
Δρ Λυδία Ιωαννίδου – Μουζάκα
- ε. Καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
- Χειρουργός-Γυναικολόγος, Μαστολόγος-Ογκολόγος
- Εθνικός Εκπρόσωπος της Ελλάδας στην ECIBC (European Commission Initiative on Breast Cancer) για τη σύνταξη των νέων κατευθυντηρίων οδηγιών στη διάγνωση και τον πληθυσμιακό έλεγχο του καρκίνου του μαστού Εκπρόσωπος του ΠΙΣ στη UEMS για τις ανάγκες στη χειρουργική εκπαίδευση στον καρκίνο του μαστού
- Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μαστολογίας
- Εκλεγμένη Δημοτικός Σύμβουλος στον Δήμο της Αθήνας (Ιαν.2003- Δεκ. 2006)
- Διευθυντής της Ελληνικής Σχολής Μαστολογίας υπό την Αιγίδα της Διεθνούς Εταιρείας Μαστολογίας και του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης
- Πρόεδρος του 21ου Παγκοσμίου Συνεδρίου Μαστολογίας της Senologic International Society που θα λάβει χώρα στην Ελλάδα τον Σεπτέμβριο του 2020
- Μέλος της Διεθνούς Εταιρείας Προαγωγής της Υγείας & της Εκπαίδευσης
- Διευθυντής Σύνταξης του Ιατρικού Περιοδικού Mastologia (Εκδίδεται στα Αγγλικά)
- Μέλος της Διεθνούς Συντακτικής Επιτροπής του Ιατρικού Τουρκικού Περιοδικού «Meme Sağlığı Dergisi» (The Journal of Breast Health)
- Μέλος της Επιτροπής Υγείας της Νέας Δημοκρατίας
- Πολιτευτής της Νέας Δημοκρατίας στην Περιφέρεια Αττικής
- Μέλος της Επιτροπής Υγείας της Νέας Δημοκρατίας
- Πραγματογνώμων σε θέματα της Ειδικότητας της στα Ελληνικά Δικαστήρια
- Από τον Ιανουάριο 2019 Μέλος του Δ.Σ. της Senologic International Society (SIS)